Ostrokrzew paragwajski, bo o nim mowa, gdy słyszymy Yerba Mate. Po zaparzeniu powstaje napój o bardzo wielu korzystnych właściwościach dla naszego organizmu. Może być stosowany w celu zwiększenia koncentracji, poprawy pamięci. Yerba mate może być stosowana, jako zamiennik kawy czy mocnej herbaty, w celu pobudzenia organizmu, zmniejszenia zmęczenia. Działanie to zawdzięcza obecności kofeiny, teobrominy i teofiliny. Działanie Yerby znane jest od wieków mieszkańcom Ameryki Południowej.
Właściwości i działanie
Yerba jest bogata w: magnez, potas, fosfor, mangan, guaranę, kwas chlorogenowy, witaminy A, B, C, E. Zawiera bardzo dużo substancji odżywczych, powoduje uczuci sytości, przez co zmniejsza apetyt. Przyspiesza przemianę materii, przez co może być wykorzystywana przy walce z nadmiarem tłuszczu.
Mate ma właściwości pobudzające głównie poprzez kofeinę, której jest bogatym źródłem. Nie jest jej co prawda aż tyle, co w kawie, jednak uwalnia się wolniej i dłużej działa na organizm. Yerba polecana jest w leczeniu artretyzmu, bólu głowy, zaparć, reumatyzmu, hemoroidów, nadwagi, przemęczenia, depresji.
Badania prowadzone w ostatnich latach, pokazują antynowotworowe właściwości yerba mate. Może ona hamować rozwój niektórych nowotworów. Efekt jest znacznie lepszy niż przy piciu zielonej herbaty. Regularne picie yerby wpływa na regulację glukozy we krwi. Substancje zawarte w naparze, wymiatają wolne rodniki z organizmu, przez co zabezpieczają komórki przed uszkodzeniem i niewłaściwym mutowaniem.
Napar z ostrokrzewu pozytywnie wpływa na perystaltykę jelit, wspomaga procesy trawienia. Wymywa złogi nagromadzone w jelitach, niweluje problemy z zaparciami. Antyoksydanty zawarte w roślinie hamują utlenianie cholesterolu i tworzenie się blaszek miażdżycowych. Yerba mate wpływa na poprawę wydolności organizmu, zmniejsza produkcję kwasu mlekowego w mięśniach, co niweluje powstawanie zakwasów. Polecana jest dla osób aktywnych fizycznie oraz trenujących.
Działanie prozdrowotne
pobudza organizm (nie podrażnia żołądka, nie wypłukuje magnezu),
niweluje objawy zmęczenia,
działa przeciwnowotworowo,
reguluje ciśnienie krwi,
oczyszcza organizm,
działa przeciwzapalnie,
poprawia przemianę materii,
wzmacnia działanie leków przeciwbólowych,
pobudza pracę nerek,
poprawia koncentrację,
oczyszcza krew z toksyn,
działa antydepresyjnie,
przyspiesza spalanie kalorii w czasie wysiłku fizycznego,
łagodzi wahania nastroju,
poprawia pracę jelit,
poprawia kondycję skóry,
zwiększa odporność organizmy na wysiłek fizyczny.
Sposób parzenia
Yerba mate przygotowywana jest z suszonych liści i gałązek ostrokrzewu paragwajskiego. Drzewo to rośnie w krajach Ameryki Południowej – Brazylia, Paragwaj, Urugwaj, Argentyna. Może osiągać wysokość do 15 metrów.
Smak yerby ciężko do czegoś porównać, nie ma co ukrywać, że jest gorzka. Są odmiany, że nawet bardzo. Pierwszy łyk może odrzucać, ale jest zarazem intrygujący, co sprawia, że sięgamy po kolejny. Każdy następny przekonuje nas do tego trunku jeszcze bardziej. Kubki smakowe przyzwyczajają się do tego smaku. Yerbę możemy spożywać o każdej porze dnia, nie zaleca się jednak picia jej na czczo. Intensywny napar może, ale nie musi, powodować lekkie problemy żołądkowe.
Co będzie nam potrzebne:
Bombilla – jest to rurka na końcu wyposażona w sitko. Najczęściej w kształcie łyżeczki. Dzięki takiej budowie pijąc napar, nie wciągamy fusów. Wykonana jest najczęściej ze stali nierdzewnej. Tradycyjnie yerbę pije się rurkami wykonanymi z bambusa.
Matero/tykwa – naczynie do picia yerba mate, mogą być ceramiczne lub wykonane ze świętego drzewa Palo Santo. Te wykonane z drzewa występują w formie okutej metalem lub bez. Pita z nich yerba ma nieco inny smak, gdyż drzewo to ma bardzo mocny zapach i nadaje smak naparu. Matero wykonane w drzewa Palo Santo wymaga więcej dbałości, jeśli nie jest okute może nieużywane zsycha się i pękać. Trzeba je konserwować, smarować olejem i dbać o to, aby było wilgotne.
Susz – jest bardzo wiele odmian yerby, najbardziej pospolita to Pajarito, Amanda, Rosamonte, CBSe. Występują one jako sam susz ostrokrzewu paragwajskiego, jak również z domieszkami owoców i ziół. Są wtedy nieco łagodniejsze w smaku. Dla początkujących zaleca się rozpoczęcie przygody z piciem yerby od suszu z zielonych liści ostrokrzewu bez pyłu i łodyg. Jest ona łagodniejsza w smaku, ma mniej goryczki.
Parzenie
Jest wiele sposobów na parzenie yerby, nie ma sztywnych zasad. Ważne jest, aby nie zalewać suszu wrzątkiem. Temperatura wody powinna być w granicach 60 – 80 stopni. Jest to mniej więcej 10 min. po zagotowaniu.
Propozycja przygotowania:
Wsyp do matero suszu około ½ – ¾ objętości naczynia. Im więcej suszu tym smak będzie intensywniejszy.
Zakrywamy naczynie dłonią i odwracamy do góry dnem, lekko potrząsamy, aby pył znalazł się na górze, dzięki czemu nie będzie zatykał bombilli.
Odwracamy naczynie, przechyl do kąta 45 tak, aby susz ułożył się po skosie, na jednym boku.
Włóż bombille do matero tak, aby leżała na suszu i opierała się o dno.
Wlej wodę o tem. 60-80 stopni w wolną przestrzeń, między suszem a ścianką naczynia.
Odstaw yerbę na 2-3 min, aby susz naciągnął wody.
Po tym czasie, jeśli się zmieści, dolej jeszcze trochę wody i gotowe. Pij yerbę przez bombille.
Tak przygotowany napar można uzupełniać ciepłą wodą wielokrotnie, do czasu aż Yerba nie straci smaku. Dobrze jest mieć przy sobie termos z ciepłą wodą i co parę łyków uzupełniać. Bombillą nie powinniśmy mieszać, gdyż może to spowodować zapchanie sitka.
